Papiery w poligrafii - cechy i rodzaje
Jeden z dużych producentów i dystrybutorów papieru, reklamuje swoje produkty, używając zaskakujących dla laika haseł:
Papier z osobowością. Papier, który odzwierciedla Twoje emocje. Papier, który dotrzymuje obietnic.
O co chodzi? Czy to marketingowe nadużycie? A może radosna twórczość nadgorliwego copywritera?
Otóż, nie koniecznie!
W rzeczywistości świat papieru jest bogaty i różnorodny. Papier jest używany do produkcji książek, gazet, opakowań, banknotów, produktów higienicznych i wielu innych przedmiotów. W opracowaniach branżowych wymienia się kilkadziesiąt strukturalno-wymiarowych, wytrzymałościowych, optycznych, chemicznych i innych właściwości papieru. To właśnie one - obok kilkusetletnich tradycji i kulturowych nawyków - budują „osobowość papieru” oddziałując na nasze zmysły - głównie wzroku i dotyku. I tak, jeden papier uznamy za elegancki, inny za pospolity, tomiku poezji nie wydrukujemy na kredzie, a luksusowego albumu malarstwa na cienkim offsecie itd itp.
Spójrzmy na papier okiem typowego użytkownika: drukarza, grafika, wydawcy, projektanta. Słownik najważniejszych charakterystyk i pojęć pozwalający rozmawiać o papierze można ograniczyć do dziewięciu. Oto one:
- POWLEKANIE - dodatkowe uszlachetnianie metodą nakładania na powierzchnię papieru podkładowego o gramaturze 40-160 g/m² mieszanek pigmentowo-klejowych, następnie wygładzania jej specjalnymi walcami. Papiery powlekane mają większą gładkość, połysk i odporność na zarysowania. Papiery niepowlekane mają bardziej porowatą powierzchnię, która zapewnia lepszą absorpcję atramentu.
- SKŁAD - papiery mogą być wykonane z włókien drzewnych lub syntetycznych. Papiery drzewne są bardziej popularne i tańsze, ale papiery syntetyczne są trwalsze i odporniejsze na wilgoć.
- GRAMATURA I GRUBOŚĆ - masa wyrażona w gramach na metr kwadratowy. Pośrednio parametr ten przekłada się na grubość papieru: najczęściej papier o gramaturze 100 g/m² ma grubość 0,1 mm (z dokładnością ok. 20%). Dokładna grubość zależy jednak od jego wolumenu (pulchności) i np. w przypadku tzw. papierów objętościowych ten przelicznik nie ma już zastosowania.
- FORMAT - standardowe rozmiary arkusza papieru stosowane powszechnie w drukarniach. Wyróżniamy 3 główne szeregi formatowe: A, B i C, a w ramach każdego z nich, także bardziej szczegółowe formaty (np. A4, A3, A0).
- PRZEŹROCZYSTOŚĆ - Im większa przeźroczystość papieru, tym bardziej druk jest widoczny po drugiej, niezadrukowanej stronie papieru. Papier o dużej przeźroczystości nie nadaje się do druku dwustronnego.
- BARWA - barwa to po prostu kolor papieru. Do drukowania dokumentów używa się klasycznego papieru białego. Dyplomy, certyfikaty, zaświadczenia i inne dokumenty tego typu drukuje się przeważnie na jasnych papierach: żółtym, beżowym czy mlecznym.
- BIAŁOŚĆ I JASNOŚĆ - Te wielkości można określić wyłącznie przy użyciu sprzętu laboratoryjnego. Biel może być przełamana szarością lub np. kolorem kremowym.
Dobór odpowiedniego papieru do druku zależy od wielu czynników, takich jak:
- Rodzaj drukowanego materiału - niektóre materiały, takie jak zdjęcia, wymagają użycia papieru o wysokiej gramaturze i powlekanej powierzchni. Inne materiały, takie jak ulotki, mogą być drukowane na papierze niepowlekanym.
- Cel druku - papiery do druku zdjęć mają inne właściwości niż papiery do druku ulotek.
- Budżet - papier powlekany jest zazwyczaj droższy niż papier niepowlekany.
W przypadku poligrafii cyfrowej, wybór odpowiedniego papieru jest szczególnie ważny, ponieważ może on mieć znaczący wpływ na jakość wydruku.
Papiery do druku – zastosowania
| Rodzaj papieru | Zastosowanie |
|---|---|
| Kredowy | ulotki, plakaty, wizytówki, katalogi szyte i klejone, wydruk zdjęć, teczki ofertowe |
| Offsetowy | druk plakatów, broszur, czasopism, instrukcji, recept, papierów firmowych, notesów |
| Satynowy | druki specjalne, laserowe, kolorowe i atramentowe |
| Ozdobny | zaproszenia, kartki okolicznościowe, przywieszki, menu, dyplomy, certyfikaty |
| Samoprzylepny | etykiety produktowe, cenówki, materiały reklamowe naklejane na powierzchnie płaskie |
| Karton | opakowania produktów, okładki książek, zawieszki, dyplomy, certyfikaty |
| Ekologiczny | druk dokumentów, pakowanie paczek, wypełnienie paczek |
| Samokopiujący | jednoczesne wypisywanie oryginału i kopii, bloczki samokopiujące, umowy |
